Onlangs volgde ik een lezing van Michael Yellow Bird, een inheemse Amerikaan, die vertelde hoe hij opgroeide in een gemeenschap. Hij vertelde hoe al zijn tantes ook zijn moeder waren en dat alle andere vrouwen in de gemeenschap zijn tante waren. Hij vertelde hoe al zijn ooms ook zijn vader waren en dat alle andere mannen in de gemeenschap zijn oom waren. Wat een rijke omgeving om in op te groeien. De kinderen hebben een ruime keus aan gehechtheidsfiguren en vertrouwenspersonen. En de ouders hebben een gedeelde verantwoordelijkheid voor het grootbrengen van de kinderen.
Van “wij” naar “ik”
Onze westerse cultuur is de afgelopen decennia en eeuwen sterk veranderd. Van een meer familie gerichte cultuur zijn we veel meer naar een individuele cultuur gegroeid. Eigenlijk is de ontwikkeling van “wij” naar “ik” logisch in de maatschappij. Vroeger hadden we elkaar veel meer nodig voor overleving. Zoals Michael Yellow Bird vertelde dat ze elkaar en de natuur gebruiken om op een gelijkwaardige manier samen te leven en te overleven. Met de westerse materiële welvaart hebben we door onze stevige huizen elkaars steun minder nodig voor fysieke veiligheid. Door de goed gevulde supermarkten hebben we elkaar minder nodig voor basisbehoeften zoals eten. Deze welvaart geeft de ruimte om niet continu bezig te hoeven zijn met ons overleven. We hebben ruimte voor andere dingen. We kunnen onszelf leren kennen, we kunnen ons ontplooien in de richting die we kiezen. En toch is daarmee ook iets verloren gegaan: de verbinding met de natuur en met elkaar.
Gemis van steunend netwerk
Als westerling, voel ik het gemis aan een groter steunend netwerk bij best veel ouders en kinderen. Heel veel ouders zijn het ouderschap vooral alleen aan het doen. Ze ervaren druk, doordat ze zoveel ballen in de lucht houden en ze hele goede ouders willen zijn. Hoe ontspannend zou het zijn als opvoeding iets meer een gedeelde verantwoordelijkheid zou zijn?
Jezelf zijn in de groep Tegelijkertijd komt de gedachte in me op: maar hoeveel ruimte is er dan voor het individu in die hechte gemeenschappen die Michael Yellow Bird omschrijft? Moet je als persoon de vacature vullen die in de groep is ontstaan? "We hebben behoefte aan een jager; deze zoon zullen we hiervoor trainen". Is dat niet juist wat we hebben losgelaten? Iedereen hier heeft keuzes. Heel veel keuzes. Dat ervaar ik persoonlijk als bevrijdend. Maar wat verliezen we ermee?
Behoefte aan verbinding
Mensen zijn sociale dieren. We hebben behoefte aan verbinding. Zelfs de mensen die meer introvert zijn en die het gevoel hebben dat ze zich vooral opladen op de momenten dat ze alleen zijn. Ook deze groep mensen heeft behoefte aan diepgewortelde verbinding. Met zichzelf, maar zeker ook met anderen. Een breed gevoel van gesteund of gedragen worden op de moeilijke momenten, zonder de angst om de ander tot last te zijn, helpt ouders enorm om op een ontspannen manier samen te zijn met hun baby.
Kleine netwerken
In veel gevallen spelen de grootouders een belangrijke rol in het steunend netwerk. Hoe fijn dat ook is voor veel mensen, het is een dunne spoeling om uit te kiezen. In mijn praktijk zie ik veel ouders die hun best doen om zich verbonden te blijven voelen in hun relatie, terwijl ze alle ballen in de lucht proberen te houden. Degenen die extra steun zoeken bij zorgprofessionals, zijn met regelmaat gezinnen die geen of weinig steun kunnen ontvangen vanuit hun netwerk. De band met de eigen ouders is bijvoorbeeld moeizaam of hun ouders zijn overleden. In de meeste gevallen is het sociale steunsysteem hiermee veel en veel te klein om in vertrouwen te kunnen ontspannen.
Hulp vragen is ok!
De conclusie is dat het vaak best stressvol kan zijn als je het ouderschap alleen (of als stel) draagt. Deze stress heeft een impact op de ontwikkeling van ouders en hun kinderen. Het is tijd voor een nieuw besef in onze maatschappij. Het individu is belangrijk, maar de groep ook. Ik durf wel te stellen dat het individu en de groep even belangrijk zijn. Ik ben net zo belangrijk als wij en wij zijn net zo belangrijk als ik. Zou dat niet mooi zijn? Ik denk dat dit het een stuk makkelijker zou maken voor ouders om hulp te vragen als dit nodig is.
Ik hoop dat deze blog een aantal ouders het besef geeft dat het normaal is dat je het ouderschap soms pittig vindt. Schroom dus niet om regelmatig steun in te schakelen, bijvoorbeeld als je even wil sporten of als je even wilt sparren over hoe je het bedritueel soepeler kan laten gaan. Hulp vragen is geen falen. Hulp vragen is ok!
Voel jij je soms alleen staan in het ouderschap? Worstel je ergens mee? Kijk dan wat Babykennis Academie voor je kan betekenen. Via het forum kan je in contact komen met andere ouders en met professionals. In onze praktijk kan je terecht voor begeleiding voor jou en je gezin. Dus modder niet alleen aan, zoek vooral verbinding!
Comentarios